Η πρόβλεψη για το πώς θα είναι ο κόσμος το 2035 σε κοινωνικό και ηθικό επίπεδο βασίζεται σε μια σειρά από τρέχουσες τάσεις και προβλέψεις από ειδικούς, με έμφαση σε τεχνολογικές εξελίξεις, δημογραφικές αλλαγές και παγκόσμιες προκλήσεις.
Ας δούμε κάποια από αυτά…
Τεχνολογικές Εξελίξεις και Κοινωνικές Αλλαγές
Η τεχνολογία αναμένεται να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της κοινωνίας το 2035. Η επαυξημένη πραγματικότητα (AR) θα επιτρέψει πλήρως εμβυθιστικές εμπειρίες, όπου οι άνθρωποι θα μπορούν να μοιράζονται εμπειρίες σαν να είναι μαζί, με αισθητηριακή ανατροφοδότηση όπως αφή και οσμή. Αυτό θα μειώσει το συναισθηματικό κενό λόγω απόστασης, αλλά θα αυξήσει τους κινδύνους επιτήρησης και κατάχρησης δεδομένων, απαιτώντας νέα νομικά πλαίσια και κοινωνικούς κανόνες (The Digital Speaker: 2035 Vision: Ten Predictions for the Future).
Η τεχνητή νοημοσύνη (AI) και οι ανθρωποειδείς ρομπότ θα οδηγήσουν σε σημαντική μείωση θέσεων εργασίας, με εκτιμήσεις να φτάνουν ακόμα και στο ένα δισεκατομμύριο θέσεις εργασίας που θα εξαφανιστούν λόγω της ανωτερότητας τους σε κόστος και αποδοτικότητα. Αυτό θα δημιουργήσει προκλήσεις για την ασφάλεια της εργασίας και την τυποποίηση μισθών, ενώ η “gig economy 2.0” θα δει υψηλά εξειδικευμένους επαγγελματίες να ανταγωνίζονται σε παγκόσμιες ψηφιακές πλατφόρμες (Datafloq: Unveiling the Future: 10 Predictions for a Transformative 2035).
Η υπερ-προσωποποίηση, όπου η AI θα κατανοεί συναισθηματικές και γνωστικές καταστάσεις, θα προσφέρει εξατομικευμένες εμπειρίες στην εκπαίδευση και το μάρκετινγκ, αλλά θα προκαλέσει ανησυχίες για την ιδιωτικότητα και την ψυχολογική χειραγώγηση.
Τέλος, οι διασυνδέσεις εγκεφάλου-υπολογιστή (BCIs) θα επιτρέψουν επικοινωνία σκέψη-προς-σκέψη και ενίσχυση γνωστικών ικανοτήτων, αλλάζοντας ριζικά την ανθρώπινη εμπειρία. Αυτό θα προκαλέσει ηθικά διλήμματα, όπως η προστασία των ατομικών δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας, ειδικά αν δούμε το πρώτο άτομο με πλήρη σύνδεση εγκεφάλου-υπολογιστή, κάτι που θα αποτελέσει μια σημαντική αλλαγή (The Digital Speaker: Mind-Bending World of Brain-Computer Interfaces).
Δημογραφικές και Κοινωνικές Δυναμικές
Οι δημογραφικές αλλαγές θα διαμορφώσουν σημαντικά το κοινωνικό τοπίο. Στις ανεπτυγμένες χώρες, ο πληθυσμός θα γηράσει, με την αναμενόμενη διάρκεια ζωής να φτάνει τα 90 χρόνια, αυξάνοντας το κόστος συντάξεων και υγείας. Για παράδειγμα, η δαπάνη των κυβερνήσεων για την υγεία αναμένεται να καλύπτει μόνο το 49% των αναγκών το 2035, από 62% το 2015, δημιουργώντας εντάσεις μεταξύ γενεών.
Αντίθετα, σε περιοχές όπως η υποσαχάρια Αφρική και μέρη της Μέσης Ανατολής, οι νεανικοί πληθυσμοί θα αυξηθούν, με 50 χώρες να έχουν μέση ηλικία ≤25 ετών το 2035, από πάνω από 80 το 2010. Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο συγκρούσεων, καθώς το 80% των ένοπλων πολιτικών/εθνοτικών συγκρούσεων από τη δεκαετία του 1970 συνδέεται με τέτοιες νεανικές εξάρσεις.
Η μετανάστευση και η αστικοποίηση θα συνεχίσουν να αυξάνονται, με 232 εκατομμύρια διεθνείς μετανάστες το 2013, αριθμός που αυξήθηκε κατά 50% από το 1990. Οι πόλεις θα φιλοξενήσουν το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού μέχρι το 2030, με 276 εκατομμύρια περισσότερους Κινέζους και 218 εκατομμύρια περισσότερους Ινδούς να ζουν σε αστικές περιοχές, δημιουργώντας ηθικά ζητήματα για την ανισότητα και την αντιμετώπιση της μετανάστευσης (United Nations: World Urbanization Prospects).
Ηθικά Διλήμματα και Κλιματική Αλλαγή
Στο ηθικό επίπεδο, η ανάπτυξη της γενετικής μηχανικής, όπως το CRISPR, θα επιτρέψει προβλέψεις για ασθένειες και προληπτικές παρεμβάσεις, αλλά θα αμφισβητήσει την ανθρώπινη ταυτότητα, ειδικά με την πιθανότητα βιο-χάκινγκ για ενίσχυση ικανοτήτων. Αυτό θα προκαλέσει φιλοσοφικές συζητήσεις για την αυθεντικότητα και την ανθρώπινη εμπειρία.
Η AI και η αυτοματοποίηση θα επιδεινώσουν την οικονομική ανισότητα, με την ψηφιακή τεχνολογία να δημιουργεί λιγότερες θέσεις εργασίας σε σχέση με προηγούμενες βιομηχανίες, αυξάνοντας την κοινωνική αναταραχή. Η ανάγκη για ηθικά πλαίσια για την AI, ειδικά για την AGI και την ASI, θα είναι κρίσιμη, με κινδύνους από κακόβουλους χρήστες να απαιτούν αμυντικές τεχνολογίες.
Η κλιματική αλλαγή θα επιδεινώσει την έλλειψη νερού και τροφίμων, με 1,6 δισεκατομμύρια ανθρώπους ήδη σε περιοχές με έλλειψη νερού, αριθμός που μπορεί να διπλασιαστεί μέχρι το 2035. Το 70% του διαθέσιμου νερού χρησιμοποιείται για την παραγωγή τροφίμων, και η μείωση της παραγωγής λόγω της κλιματικής αλλαγής θα επηρεάσει 800 εκατομμύρια φτωχούς αγρότες, το 78% των παγκόσμιων φτωχών. Αυτό θα προκαλέσει ηθικά ερωτήματα για την παγκόσμια ανισότητα και την ευθύνη για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων (World Bank: Urban Development Overview).
Κυβέρνηση και Δημοκρατία
Η διακυβέρνηση θα αντιμετωπίσει προκλήσεις από την υποχώρηση της δημοκρατίας και την άνοδο του αυταρχισμού, με 50 χώρες να χαρακτηρίζονται ως “ανοκρατίες”, τρεις φορές πιο ευάλωτες σε αυταρχική οπισθοδρόμηση από τις πλήρεις δημοκρατίες. Οι αυταρχικοί ηγέτες θα χρησιμοποιούν τα social media για επιτήρηση, όπως το “Great Firewall” της Κίνας, δημιουργώντας ηθικά ζητήματα για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η ανάγκη για διεθνή συνεργασία θα είναι ζωτικής σημασίας, με σενάρια όπως ένα “Fragmented World” (καθυστερημένη παγκοσμιοποίηση, σκληρά σύνορα στην ΕΕ) ή ένα “New Cold War” (διπολικοί στρατοί, κυβερνοπόλεμοι) να δείχνουν τις δυνατότητες για κοινωνική και ηθική αστάθεια.
